Het verschil tussen lassen en solderen van metalen
Wanneer je twee metalen onderdelen duurzaam met elkaar wil verbinden, kom je al snel uit bij twee beproefde technieken: solderen en lassen. Ondanks het feit dat ze beiden gebruik maken van hitte om metalen te verbinden, verschillen de technieken aanzienlijk in uitvoering, toepassing en resultaat. Maar wanneer kies je nu voor welke techniek? Ik leg het je uit.
Wat is solderen?
Solderen is een techniek waarbij je twee metalen delen aan elkaar verbindt met behulp van hitte en een toevoegmateriaal. De hitte kan ontstaan door een vlam of een soldeerbout. Het toevoegmateriaal is vaak soldeertin of een legering dat een lager smeltpunt heeft dan het basismateriaal. Het basismateriaal zelf blijft dus vast. Alleen het soldeer smelt en vloeit door de zogenoemde capillaire werking tussen de te solderen onderdelen.
Deze capillaire werking zorgt ervoor dat het vloeibare soldeer zich mooi verspreidt tussen twee nauw aansluitende delen. De spleet moet in dit geval zo klein mogelijk zijn. Hierdoor ontstaat een sterke en ook waterdichte verbinding. Grote spleetbreedtes vanaf 0,25 mm kunnen met solderen moeilijker of niet verbonden worden. Solderen wordt toegepast bij bijvoorbeeld koperen waterleidingen, dakgoten van zink, elektronica en printplaten en sieraden van koper of messing.
Voordelen van solderen
-
Lage temperatuur nodig, wat zorgt voor minder vervorming
-
Geschikt voor dun plaatwerk
-
Eenvoudiger aan te leren voor doe-het-zelvers
-
Verbinding is demontabel
Nadelen van solderen
-
Minder geschikt voor zware of dragende constructies
-
Beperkt tot nauw passende onderdelen
-
Vereist goed schoon en vetvrij oppervlak
-
Capillaire spleet vereist precisie
RVS solderen: kan dat eigenlijk wel?
Hoewel solderen ideaal is voor lichte metalen zoals koper of messing, is het solderen van RVS aanzienlijk lastiger. Roestvast staal heeft namelijk een harde oxidehuid die voorkomt dat het soldeer goed hecht. Wil je toch RVS solderen, dan heb je speciale flux nodig die deze oxidehuid doorbreekt en het oppervlak actief reinigt. Gebruik alleen soldeer en flux die expliciet geschikt zijn voor RVS: dit voorkomt hechtingsproblemen en verkleuring. Daarnaast is een zeer nauwkeurige spleet (minder dan 0,2 mm) en een brandschoon, vetvrij oppervlak van groot belang voor een goede hechting. In de praktijk wordt RVS solderen vooral toegepast bij fijnmechanische onderdelen of sierwerk. Voor constructieve verbindingen is lassen de beste keuze.
Wat is lassen?
Bij lassen verhit je het materiaal tot het smelt, waardoor de delen met of zonder toevoegmateriaal samensmelten tot één geheel. Hierdoor ontstaat een naadloze, oersterke verbinding die ook geschikt is voor zwaardere toepassingen, zoals trapleuningen, balustrades en hekwerken, auto-onderdelen en carrosserieën en constructies in de bouw of industrie. Omdat lassen veel hitte genereert (RVS smelt bijvoorbeeld rond 1400–1450 °C), kunnen er spanningen of vervormingen ontstaan in het materiaal. Daarom vereist deze techniek ervaring en het juiste lasproces. Veelgebruikte lasmethodes zijn elektrisch lassen met elektroden, MIG/MAG-lassen voor de zwaardere constructies en TIG-lassen (zeer geschikt voor het lichtere zichtwerk zoals RVS).
Voordelen van lassen
-
Extreem sterke verbinding
-
Geschikt voor zware constructies
-
Geen spleet of overlapping nodig
-
Permanente verbinding
Nadelen van lassen
-
Hoge temperatuur, dus meer risico op vervorming
-
Vereist ervaring en dure apparatuur
-
Verbinding is niet demontabel
-
Kan leiden tot spanningsopbouw in het materiaal
RVS lassen: de beste keuze voor sterke verbindingen
Voor sterke, constructieve verbindingen is lassen veruit de meest gebruikte techniek bij RVS. Door het hoge smeltpunt van RVS is vooral TIG-lassen populair: deze methode geeft een nette, gecontroleerde las met minimale vervorming. En dat is ideaal voor bijvoorbeeld RVS trapleuningen, hekwerken of balustrades. Bij RVS lassen is het belangrijk dat je geschikt toevoegmateriaal gebruikt en zorgt voor correcte gasafscherming (zoals argon) om verbranden van de las te voorkomen.
Populaire RVS lasdelen
-
Schijf met centraal gat, gedraaid geslepen met facetrand, RVSVanaf € 2,57 Prijs per stukincl. btwVanaf € 2,57 Prijs per stukincl. btw -
Vanaf € 7,03 Prijs per stukincl. btw -
Vanaf € 3,99 Prijs per stukincl. btw -
Leuninghouder lasmodel met 3 schroefgaten MOD 0113 RVSVoorraad: 22€ 9,95 Prijs per stukincl. btwVoorraad: 22€ 9,95 Prijs per stukincl. btw -
Vanaf € 0,99 Prijs per stukincl. btw
Veiligheid: onderschat dit niet
Of je nu soldeert of last, veiligheid zou altijd de hoogste prioriteit moeten hebben. Zeker bij lassen, en vooral bij het lassen van roestvast staal, komen gevaarlijke dampen vrij, zoals chroom-6-houdende gassen. Deze zijn bewezen kankerverwekkend. Daarom is het cruciaal om altijd een goede afzuiging te gebruiken, beschermende kleding te dragen (zoals een laskap, handschoenen en lasschort) en nooit te lassen in slecht geventileerde ruimtes. Ook bij solderen (vooral met flux of zilversoldeer) kunnen dampen vrijkomen. Zorg dus ook daar voor goede ventilatie.
Het verschil tussen lassen en solderen
Zowel bij lassen als solderen gebruik je hitte om metalen met elkaar te verbinden, maar de manier waarop en het resultaat zijn totaal verschillend. Bij solderen blijft het basismateriaal intact en wordt er alleen een zachter metaal (zoals soldeertin) gesmolten. Bij lassen smelt je juist het metaal zelf, zodat de delen echt samenvoegen tot een geheel. Ga je aan de slag met lichte, nauwkeurige verbindingen of elektronica? Dan is solderen doorgaans de beste keuze. Maar als je aan een stevige constructie werkt, zoals zware poorten en hekwerken, frames van meubels of machines en bijvoorbeeld leidingwerk? Dan is lassen de betere methode.
