De verschillende soorten roest die kunnen optreden op RVS

Als geen ander weet ik hoe frustrerend het kan zijn om roest te zien verschijnen op een materiaal dat juist geroemd wordt om haar roestvastheid. Hoewel RVS zeer goed bestand is tegen corrosie, zijn er omstandigheden waarin het materiaal toch aangetast kan worden. Er kunnen verschillende soorten roest optreden op RVS, elk met hun eigen kenmerken en oorzaken. In deze blog neem ik je mee in de wereld van roest op RVS en geef ik tips om deze problemen te voorkomen en verhelpen.

Vliegroest, ook wel besmettingscorrosie genoemd, is het meest voorkomende type roest op RVS. Het ontstaat wanneer ijzerdeeltjes of andere verontreinigingen zich hechten aan het oppervlak van RVS. Deze deeltjes gaan vervolgens roesten en veroorzaken oranje-bruine vlekken, waardoor het lijkt alsof het RVS zelf roest. In werkelijkheid is het echter niet het RVS, maar de verontreiniging op het oppervlak die oxideert. Dit proces kan ook de zuurstoftoevoer naar het RVS op die plekken blokkeren, waardoor het materiaal zijn beschermende chroomoxidelaag niet kan herstellen.

Vliegroest kun je eenvoudig voorkomen door het RVS goed te onderhouden: het ontstaat namelijk vaak door een gebrek aan regelmatig onderhoud. Mijn advies is om RVS direct na montage te reinigen. Houd dit bij door het regelmatig schoon te maken met een zachte, vochtige doek om ophoping van vuil en stof te voorkomen.

Contactcorrosie, ook wel galvanische corrosie genoemd, is een vorm van corrosie die optreedt wanneer twee verschillende metalen met elkaar in contact komen in aanwezigheid van een elektrolyt, zoals water of vocht. Bij RVS kan dit leiden tot versnelde corrosie van het minst edele metaal in de combinatie, doordat een elektrochemisch proces ontstaat waarin het minst edele metaal fungeert als anode en daardoor sneller oxideert. Dit proces komt vaak voor bij verbindingen van RVS met bijvoorbeeld stalen bouten en moeren.

Contactcorrosie komt alleen buitenshuis voor. Binnenshuis kun je staal en RVS dus zonder problemen op elkaar monteren. 

Om contactcorrosie te voorkomen is het belangrijk om RVS uitsluitend te combineren met andere materialen van RVS. Is dat niet mogelijk, gebruik dan isolatiemateriaal, zoals kunststof of rubber, tussen verschillende metalen om direct contact te vermijden. Daarnaast kun je het minst edele metaal beschermen met een corrosiewerende coating en zorgen dat de verbinding niet langdurig wordt blootgesteld aan vochtige of zoute omgevingen.

Theevlekken op RVS zijn een vorm van oppervlakkige verkleuring die ontstaat door ophoping van zouten vlak bij de kust. Deze vlekken hebben een geelbruine tot theekleurige tint en lijken qua kleur dus op roest, maar zijn in feite geen corrosie van het RVS zelf. Zeewater wat boven zee verdampt zal nabij de kust weer als regen neervallen. Als deze neerslag weer verdampt blijvende zee-zouten achter op het oppervlak. Als dit een aantal keren achter elkaar herhaalt hopen de zouting zich op en ontstaan de bruingele vlekken. Het is meer een esthetisch probleem dan een structureel risico, maar de vlekken kunnen hardnekkig zijn en het RVS een onverzorgde uitstraling geven. Hierdoor worden ze vaak verward met echte roest. 

Theevlekken op RVS kun je voorkomen door het oppervlak regelmatig af te spuiten met schoon kraanwater. Zo spoelen de zouten weg. Verder moet je het oppervlak regelmatig poetsen met een schone zachte doek met een goede RVS reiniger. Vermijd het gebruik van agressieve schoonmaakmiddelen die resten kunnen achterlaten.

Putcorrosie is het verschijnsel waarbij zich putjes in het oppervlak van het RVS vormen doordat het in aanraking komt met chloor. Roestvaste staalsoorten zijn erg gevoelig voor chloor: denk hierbij aan zwembadwater, bleekwater en zoutzuur. Als bijvoorbeeld RVS 304 in contact komt met zwembadwater, dan zal het chloor plaatselijk de beschermende chroomoxidelaag van het RVS aantasten. Er begint zich dan een ondiep putje te vormen, waar zich weer meer chloorionen verzamelen. Daardoor gaat de aantasting op die plaats door, waardoor het putje dieper en dieper wordt. Uiteindelijk ziet het materiaal er grotendeels gaaf uit, maar met een aantal putjes over het oppervlak. Om deze reden adviseer ik altijd RVS 316 in een chloorrijke omgeving: dit materiaal is namelijk beter bestand tegen de aantasting van de chroomoxidelaag in chloorrijke omgevingen.

Pitting-corrosie door micro-organismen (MIC) is eenzelfde type corrosie dat ontstaat door de activiteit van bepaalde bacteriën, schimmels of andere micro-organismen op het oppervlak van RVS. Deze micro-organismen leven vaak in anaerobe (zuurstofarme) omstandigheden en produceren bijproducten zoals zuren of sulfiden, die de beschermende chroomoxidelaag van het RVS kunnen aantasten. Ook hierbij ontstaat er putcorrosie, maar dan veroorzaakt door biologische processen. MIC komt vaak voor in stilstaand water, leidingsystemen, tanks en andere omgevingen waar vocht en vuil zich ophopen. Het is een verraderlijk proces, omdat het niet altijd direct zichtbaar is en de schade zich lokaal kan concentreren.

Putcorrosie is te voorkomen door RVS 316 in plaats van RVS 304 toe te passen in chloorrijke omgevingen. RVS 316 is namelijk beter bestand tegen de aantasting van de chroomoxidelaag in chloorrijke omgevingen. Daarnaast is het aan te raden om het oppervlak regelmatig af te spuiten met schoon kraanwater om ophoping van chloorionen te voorkomen. Vermijd ook blootstelling aan agressieve chemicaliën zoals bleekwater en zoutzuur. 

Preventie van MIC gebeurt door regelmatige reiniging, het bevorderen van waterdoorstroming en het gebruik van coatings of biociden om de groei van micro-organismen te remmen. Daarnaast kan het gebruik van het juiste RVS soort, zoals RVS 316, helpen om de weerstand tegen MIC te verhogen.

Spleetcorrosie ontstaat in kleine spleten en nauwe overgangen waar zuurstof niet kan doordringen. Denk hierbij aan naden tussen bouten en moeren of aan de binnenkant van afdichtingen. Doordat het zuurstof op die plaatsen niet ververst wordt, zal er hier een ophoping van zouten (vooral chloriden) ontstaan. Deze zouten zullen de oxiodehuid van het RVS beschadigen.  Door het gebrek aan zuurstof kan de beschermende oxidehuid van het RVS zich niet herstellen, en door ophoping van chloriden raakt het materiaal beschadigd.

Je voorkomt spleetcorrosie door ontwerpen te vermijden met nauwe spleten of moeilijk toegankelijke overgangen. Gebruik daarnaast afdichtingen of lijmen die geen vocht vasthouden.
Kies ook voor een gladde afwerking van het RVS oppervlak (zoals bijvoorbeeld hoogglans gepolijst), zodat vuil en vocht minder kans krijgen om zich op te hopen.

Interkristallijne corrosie is één van de meest gevreesde verschijnselen van aantasting bij RVS. Het is een specifieke vorm van corrosie die optreedt in de korrelgrenzen van RVS, vaak veroorzaakt door een verkeerde warmtebehandeling, zoals bij lassen. Tijdens het lassen of langdurige blootstelling aan hoge temperaturen (450-850°C) kan koolstof in het RVS reageren met chroom, waardoor chroomcarbiden ontstaan. Dit proces vermindert de hoeveelheid vrij chroom in de omgeving van de korrelgrenzen, waardoor de beschermende chroomoxidelaag lokaal wordt verzwakt. De aangetaste korrelgrenzen worden hierdoor gevoeliger voor corrosie in een vochtige of zure omgeving.

Dit type corrosie is lastig te detecteren, omdat de schade vaak onder het oppervlak ontstaat terwijl het oppervlak zelf er onaangetast uitziet. Interkristallijne corrosie kan leiden tot verzwakking van het materiaal en in ernstige gevallen tot structurele falen. Het komt vooral voor in RVS soorten met een hoog koolstofgehalte, zoals RVS 304. 

Om interkristallijne corrosie te voorkomen kun je gebruik maken van RVS met een laag koolstofgehalte (zoals RVS304L of RVS316L: de L staat hier voor een lager koolstofgehalte in de legering) of het materiaal na het lassen correct passiveren of beitsen. Hierdoor worden de lasverkleuringen en koolstofafzettingen verwijderd en kan de beschermlaag zich herstellen.

Spanningscorrosie is een vorm van corrosie die optreedt wanneer RVS blootstaat aan een combinatie van mechanische spanning en een agressieve omgeving, zoals chloorrijke oplossingen of hoge temperaturen. Het proces begint met kleine scheurtjes in het RVS die ontstaan door spanningen, zoals druk, trek of buiging. Deze scheurtjes worden vervolgens verder aangetast door de chemische omgeving, wat leidt tot een versnelde breuk van het materiaal. Spanningscorrosie komt vaak voor in toepassingen zoals warmwaterleidingen, tanks of constructies in maritieme omgevingen. Het gevaar van spanningscorrosie is dat het plotseling en zonder duidelijke waarschuwing kan leiden tot structurele falen.

Om spanningscorrosie te voorkomen is het belangrijk om mechanische spanningen in het materiaal zoveel mogelijk te verminderen. Gebruik RVS soorten die beter bestand zijn tegen spanningscorrosie, zoals RVS 316 of speciale hittebestendige legeringen. Vermijd blootstelling aan agressieve stoffen zoals chloorionen door regelmatige reiniging en onderhoud, of door beschermende coatings aan te brengen. Daarnaast kan een warmtebehandeling, zoals spanningsarm gloeien, worden toegepast om interne spanningen in het materiaal te verlichten.

Hoogrustcorrosie, ook bekend als high-temperature corrosion, is een vorm van corrosie die optreedt wanneer RVS wordt blootgesteld aan zeer hoge temperaturen boven de 500°C. Onder deze omstandigheden kunnen chemische reacties plaatsvinden tussen het RVS en de omringende atmosfeer, zoals oxidatie, carbonisatie of sulfidering. Dit proces veroorzaakt een afbraak van de beschermende chroomoxidelaag van het RVS, waardoor het onderliggende metaal wordt aangetast. Hoogrustcorrosie komt vaak voor in industriële toepassingen, zoals ovens, uitlaatsystemen en warmtewisselaars, waar het materiaal langdurig aan hoge temperaturen wordt blootgesteld. Dit corrosieproces kan leiden tot een aanzienlijke vermindering van de sterkte, ductiliteit en levensduur van het RVS. De mate van aantasting hangt af van de specifieke chemische samenstelling van de omgeving, zoals de aanwezigheid van zuurstof, zwavel of koolstof. Het is een complexe vorm van corrosie die niet alleen het oppervlak aantast, maar ook de sterkte van het materiaal bedreigt.

Hoogrustcorrosie kun je voorkomen door RVS soorten te gebruiken die speciaal ontworpen zijn voor hoge temperaturen, zoals RVS310S of RVS321. Deze legeringen hebben een verbeterde hittebestendigheid en behouden hun beschermende eigenschappen beter bij extreme temperaturen. Vermijd ook blootstelling aan agressieve stoffen zoals zwavel of koolstofverbindingen in omgevingen met een hoge temperatuur, omdat dit de corrosie kan versnellen. Daarnaast kun je een hittebestendige coating toepassen op het RVS voor extra bescherming tegen chemische reacties bij hoge temperaturen.

Hoewel elke vorm van corrosie anders is, heb ik nog enkele algemene tips voor je die helpen om de kans op roest op RVS te verminderen:

• Kies het juiste type RVS voor de toepassing: gebruik RVS 316 in maritieme of chloorrijke omgevingen en RVS 304 voor minder agressieve omstandigheden;
• Reinig regelmatig: reinig het RVS oppervlak regelmatig met een geschikt reinigingsmiddel voor RVS om vuil en zouten te verwijderen;
• Vermijd mechanische schade: krassen op het RVS oppervlak kunnen de beschermende laag beschadigen. Gebruik zachte schoonmaakmiddelen en vermijd schurende materialen;
• Vermijd blootstelling aan agressieve chemicaliën: chloorhoudende producten en zuren kunnen het RVS ernstig aantasten - gebruik waar mogelijk alternatieven;
• Inspecteer regelmatig: controleer het materiaal op tekenen van beginnende corrosie en grijp snel in om verdere schade te voorkomen.

1. 

   RVS Roestbehandelingskit 100 ml

   Voorraad: 43

   € 23,27 Prijs per stuk per stuk

   incl. btw

   Bekijk product

   Voorraad: 43

   € 23,27 Prijs per stuk per stuk

   incl. btw

   Bekijk product
2. 

   RVS roestverwijderaar Innogel B450, 20 ml

   Voorraad: 42

   € 6,00 Prijs per stuk per stuk

   incl. btw

   Bekijk product

   Voorraad: 42

   € 6,00 Prijs per stuk per stuk

   incl. btw

   Bekijk product
3. 

   RVS vlekverwijderaar Innospray B600, 500 ml

   Voorraad: 3

   € 19,66 Prijs per stuk per stuk

   incl. btw

   Bekijk product

   Voorraad: 3

   € 19,66 Prijs per stuk per stuk

   incl. btw

   Bekijk product
4. 

   Pelox RVS Reiniger PLUS, Set in box, 250 g

   Voorraad: 2

   € 54,99 Prijs per stuk per stuk

   incl. btw

   Bekijk product

   Voorraad: 2

   € 54,99 Prijs per stuk per stuk

   incl. btw

   Bekijk product